1. Ders İçeriğinin Belirlenmesi ve Düzenlenmesi
Bir e-öğrenme dersinin tasarımında ders içeriğinin belirlenmesi ve bu içeriğin ders yapısı içinde düzenlenmesi için öncelikle yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
-ders içeriğinin hedef kitlenin ihtiyaçları doğrultusunda tanımlanması
-öğrenme hedeflerinin tanımlanması
-ders yapısının tanımlanması gerekir.
1.1. İhtiyaç Analizi
Yetiştirme, uzmanlık gerektiren bilgi ve becerilerin bir boşluğu doldurmasını gerektirir ve e-öğrenme bunun için en iyi çözümdür. Ancak öğrenme hedeflerini bir çok faktör etkileyebilmektedir; örneğin çevresel faktörler (yasal çerçeve, kurallar vs.), örgütsel bakış (örgütün formal ve informal girişimleri, destek sistemleri, personel, araç gereç vs.) veya bireysel kapasite (örgütte çalışan kişilerin bilgi, beceri ve davranışları vs.) gibi.
E-öğrenmenin tanımlanmış öğrenme hedeflerine uygun olup olmadığının anlaşılması da önemli bir diğer konudur.
1.2. Hedef Kitle Analizi
Hedef kitle analizi, ders tasarımını etkileyebilecek bazı faktörlerin gözden geçilmesini gerektirir:
a. Öğrenenlerin oturduğu bölge veya coğrafik alan
b. Öğrenenlerin çalıştığı kurumun veya örgütün türü ve öğrenenlerin uzmanlık alanları
c. Öğrenenlerin konu ile ilgili geçmiş deneyimleri veya bilgileri
d. E-öğrenme ve öğrenme içeriği için ayrılacak zaman
e. Öğrenenlerin e-öğrenmeye katılacakları ve internete bağlanacakları yer (ev, iş veya öğrenme merkezi vs.)
f. Ağın bant genişliği
g. Bilgisayar ve yazılım için teknik gereksinimler
1.3. Ders İçeriğinin Tanımlanması
Öğretim tasarım sürecinin en önemli basamağıdır. Tasarımcı doğru ve uygun içeriği eklemeli ve bu içeriğin öğrenenlere ulaştırılabilmesi için öğrenenlere yeterli ortam ve öğretim yöntemi sunmalıdır.
İçerik analizi belli öğrenme hedeflerinin ve müfredat taslağının geliştirilmesi için bir ön gereksinimdir. Konu uzmanları ve öğretim tasarımcıları bu analiz için birlikte çalışır. Bu süreçte içeriğini öğrenenlerin bakış açısından bakma fırsatı bulurlar.
İçerik tanımlama ve içerik analizi için aşağıdaki yöntemler uygulanabilir:
Görev Analizi
Öğrenenlere verilecek görevler ve öğrenenlerde geliştirilmesi gereken bilgi ve beceriler tanımlanır. Görev analizi ile iş odaklı ders oluşturulur ve öğrenenlerin edineceği becerilere odaklanılır. Bu analiz
dört aşamadan oluşmaktadır:
1. aşama: Görevlerin tanımlanması
2. aşama: Görevlerin sınıflandırılması
3. aşama: Görevleri parçalara ayırma
4. aşama: Parçalara ayrılan görevler için gerekli bilgi ve becerileri tanımlama
Konu Analizi
Ders içeriğini tanımlar ve sınıflar. İçeriği oluşturan öğelerin sınıflandırılması onlar arasındaki daha sonradan oluşturulacak bağlantıları belirlememize yardımcı olur ve böylece ders taslağının iyileştirilmesine katkıda bulunur.
1.4. Öğrenme Hedeflerinin Tanımlanması
Görev ve konu analizinde tanımlanan görev ve içerik öğelerine bakarak tüm ders hedeflerini daha belirgin öğrenme hedeflerine dönüştürmek mümkündür.
Öğrenme hedefleri, her öğrenme etkinliğinin beklenen çıktısı olarak tanımlanabilir. Bu hedefler iki temel bileşenden oluşmaktadır;
- performansta beklenen seviye (faal bir fiil aracılığı ile, örneğin tanımlamak, açıklamak fiilleri ile ifade edilebilir)
- öğrenme içeriği (öğrenilmesi gereken bilgi ve beceri tipi, örneğin gıda güvenliği bilgi sisteminin temel hedefleri gibi).
Bloom'un bilişsel alanın taksonomisi dikkate alındığında öğrenme hedefleri 6 farklı bilişsel performansı ifade edebilir. Dolayısı ile bilişisel alanla ilgili öğrenme hedefleri Bloom'un taksonomisine göre basitten karmaşığa doğru aşağıdaki gibi düzenlenebilir.
 |
| Bloom'un taksonomisi ile bilişsel alan için performans seviyeleri |
Psikomotor beceriler için diğer taksonomiler kullanılabilir. Öğrenme hedeflerinin net bir şekilde belirlenmesi öğrenenlerin ihtiyaçlarına odaklanan öğrenme etkinliklerinin geliştirilmesine yardımcı olur ve değerlendirme testlerinin temelini oluşturur.
Ders diziliminin tanımlanmasında kullanılan yöntemlerden biri; gereksinimlerin önceliğinin belirlenmesi. Bu yöntem öğrenme hedeflerinin hiyerarşisini belirler, burada önce öğretilecek olan beceri diğer becerilerden daha önce yer alacaktır. Öğrenme hedefleri arasında hiyerarşi oluşturmanın diğer bir yolu görev ve konu analizlerini kullanmaktır.
Yandaki şekil bir e-öğrenme dersinin yapısına örnektir.
Bir ders, bir dizi oturumu içeren birkaç üniteden oluşmaktadır.
Kendi hızında e-öğrenme dersinde buradaki her oturum metin ve ortam öğelerini içeren bir dizi ekran görüntüsünden oluşan öğrenme nesnesi olarak tanımlanabilir.
Kaynak:
Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) (2011). E-learning methodologies - A guide for designing and developing e-learning courses, Part III - Identifying and organizing course content, 28-43, ISBN 978-92-5-107097-0.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder