e-Öğrenme Dersi Tasarımı---Öğretim, medya, değerlendirme ve dağıtım stratejileri tanımlanması

 

I. Öğretim Yöntemlerini tanımlamak

 

Bir e-öğrenme dersi tasarımı aşağıdaki öğretim yöntemlerinin birleşiminden oluşacaktır:

 

Açıklayıcı yöntemler

 

Yeni enformasyonu almayı vurgular; sunumlar, örnek olaylar, denemiş örnekler ve gösterileri içerir. Öğrenenlerin dinleme ve okuma veya araştırmalarını gerektirir.

 

E-öğrenmede bu yöntemler aşağıdaki formatlarda kullanılabilir:

a. Basit öğrenme içeriği, etkileşim içermeyen Word dökümanları, Power point sunumları

b. Metin, resim, ses, animasyon ve değerlendirme uygulamaları içeren etkileşimli e-dersler

c. Uzman kişiler veya öğreticiler tarafından oluşturulan sunumlar, ses ve video kayıtları (podcast), canlı dersler (öğrenenlerin istedikleri zaman ulaşabilecekleri şekilde düzenlenir)

d. Sanal sınıf (Öğretici ders içeriğini aynı platforma bağlanan öğrenenlere sunar, öğrenenler öğretici ile etkileşim kurabilir, soru sorabilir veya geri bildirim sağlayabilir.)

 

 

Uygulama yöntemleri

 

Aktif süreci vurgular; öğrenenlerin görevleri yaparak yeni bilgi oluşturmasıdır. Basit etkinliklerden simülasyonlar ve araştırma faaliyetleri gibi daha karmaşık etkinliklere kadar öğrenenlerin uygulama faaliyetlerini içerir.

 

E-öğrenmede bu yöntem iki biçimde kullanılabilir;

a. Etkileşimli e-dersler; animasyonlar ve işlevsel simulasyonlarla öğrenenlerin sistemle etkileşimi sağlanır ve yapılan faaliyetler üzerinden geri bildirim sağlanır.

b. Sanal sınıflar; öğretici uygulama paylaşım araçları kullanarak uygulamayı gösterir ve uygulamayı öğrenenlerin kontrolüne bırakarak uygulattırır.

c. Basılı dökümanlar (değerlendirme listeleri, teknik sözlükler vs.), çevrimiçi yardım veya daha karmaşık etkileşimli çevrimiçi sistemler

d. E-öğrenme dersleri

e. Elektronik simülasyonlar

f. Öğretici kontrolünde bireysel faaliyetler

g. Grup faaliyetleri

h. Öğrenme amaçlı oyunlar

ı. Tartışma forumları, e-mail, chat, ses ve video konferansları, wiki, blog gibi paylaşım ortamları

 

İşbirlikçi yöntemler

 

Öğrenmenin sosyal boyutunu vurgular; öğrenenler işbirliğine dayalı bir şekilde görevleri yapar ve bilgi paylaşır. Bu yöntem öğrenenlerin işbirliğine dayalı, birbirlerini dinleyen, tartışan kişiler olmasını gerektirir, böylece öğrenenlerin alana özgü veya problem çözme becerilerinden çok kişilerarası becerilerini geliştirir.

E-öğrenmede bu yöntem aşağıdaki biçimlerde kullanılabilir;
a. Tartışma forumları, e-mail, chat, ses ve video konferansları, wiki, blog gibi paylaşım ortamları
 

Yukarıdaki her bir yöntem farklı tipte medya ve iletişim araçları kullanılarak farklı biçimlerde sunulabilir. Örneğin bir sunum bir Power Point dosyası veya canlı kayıt edilmiş bir video sunumu şeklinde sunulabilir, bir çevrimiçi tartışma bir tartışma forumu veya Skype aracılığı ile yapılabilir.

 

Sunum biçimleri öğrenenlere, teknik ve örgütsel kısıtlamalara, mevcut zamana bağlı olarak seçilebilir.

II. Dağıtım Stratejisini Tanımlamak
 

Dağıtım stratejisini seçerken aşağıdaki bir takım faktörleri düşünmek gerekmektedir:

Öğrenenle ilişkili faktörler
Öğrenenler açısından sunum kanallarını rahat kullanmak, teknik uzmanlık seviyeleri ve mevcut zamanlarının olup olmaması gibi etkenler dikkate alınmalıdır.

Teknolojiye bakış açısı
Öğrenenlerin bilgisayar kullanma yetenekleri, ağ altyapısı ve ağ bağlantı ihtiyacı, teknoloji ile ilgili kararlar vermeden düşünülmesi gereken konulardır. Öğrenenlerin ağ sistemlerine kolay erişimi önemlidir. Bazı faaliyetlere internet bağlantısı desteği ile ulaşılabilirken, bazıları kendi hızında e-öğrenme şeklinde internetten bağımsız geliştirilebilir. eğer sınırlı bir internet bağlantısı söz konusu ise CD-ROM kullanımı, çevrimdışı dökümanlar öğrenenlerin hizmetine sunulabilir.

Öğrenenlerin kullandığı bilgisayar programları da e-öğrenme dersleri oluşturulurken düşünülmesi gereken diğer bir konudur.

Birçok farklı ortamın kullanılması e-öğrenme faaliyetinin etkisi arttırmak için gerekli değildir. İyi bir öğretim tasarımı öğrenmenin etkisi açısından  özel çoklu ortam efeklerinden daha önemlidir.

Örgütsel gereksinimler ve kısıtlamalar
Mevcut zaman ve bütçe gibi örgütsel gereksinimler ve kısıtlamalar sunum biçimlerinin seçimini etkileyecektir.

Çeşitli çoklu ortam öğeleri ile süslenmiş bir kendi hızında e-öğrenme ortamı, bir sanal sınıf oluşturmaktan daha fazla zaman gerektirebilir. Etkileşimli içerik geliştirme maliyetleri yeni yazarlık araçlarının geliştirilmesi ile azalmıştır.

Öğretici merkezli derslerin geliştirilme maliyeti az, sunum maliyeti fazladır. Diğer yandan kendi hızında öğrenme derslerinin etkileşimli içerikler yüzünden geliştirilme maliyeti fazla, sunum maliyeti azdır. Bu nedenle öğrenenlerin sayısını bilmek maliyeti değerlendirmek açısından önemlidir.

III. Değerlendirme Stratejisini Tanımlamak

Tasarım aşamasında bu konuda kafa yormak önemlidir. Değerlendirme stratejisinde öncelikle değerlendirme yapma amacımızı belirlemeliyiz. Bu amaç dersin uygulamaya konmadan önce kalitesinin kontrol edilmesi (formatif, geliştirilebilir değerlendirme), ders uygulandıktan sonra acilen öğrenmenin ve eğitimin etkisinin ölçülmesi (onaylayıcı değerlendirme), ya da eski bir dersi değerlendirerek halen geçerli olup olmadığı veya değişikliğe ihtiyacı olup olmadığı belirlenebilir.

Daha sonra, öğrenenlerin öğrenme süreci veya eğer varsa öğrenenlere verilecek sertifika süreci tanımlanabilir. Anacak değerlendirmeye başlamadan önce değerlendirme testleri öğrenme hedeflerine göre düzenlenmelidir. Bu nedenle projenin en başında değerlendirme testleri kabataslak hazırlanıp her ünite için öğrenme hedefleri belirlenebilir.

Değerlendirme, derse başlamadan önce, dersin ortasında veya dersin bitiminde yapılabilir.


Kaynak:

Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) (2011). E-learning methodologies - A guide for designing and developing e-learning courses, Part IV - Defining instructional, media, evaluation and delivery strategies, Sayfa: 44-56, ISBN 978-92-5-107097-0.